Wie een auto van de zaak heeft en deze ook gebruikt voor privéritten, krijgt de maken met de bijtelling voor privégebruik. Je kunt flink belasting besparen door te kiezen voor een auto van meer dan vijftien jaar oud, een youngtimer.
Maar is dat wel een slimme investering?
Wie een auto van de zaak heeft, mag alle kosten aftrekken, zoals benzinekosten, verzekeringspremies, de bonnen van de garage, parkeerkosten en afschrijvingskosten.
Gebruik je de auto ook privé (dat wil zeggen meer dan 500 kilometer per jaar), dan word je geconfronteerd met de bijtelling: een bedrag dat bij je inkomen wordt opgeteld. Je betaalt hierover extra belasting. Hoeveel dat is, hangt af van het bouwjaar van de auto. De bijtelling geldt steeds voor vijf jaar.
Dat bedrag kan behoorlijk oplopen. Als je nu een nieuwe niet-elektrische auto koopt, moet je 22 procent van de cataloguswaarde verrekenen voor privégebruik.
Kies je bijvoorbeeld een benzineauto met een catalogusprijs van 40.000 euro, dan moet je hierover dus elk jaar 8.800 euro bij je inkomen optellen en hierover belasting betalen.
Tweedehands is voordeliger dan nieuw
Wil je als ondernemer op de centen letten, dan is het slim om geen nieuwe auto aan te schaffen. Zodra je de garage uitrijdt, is deze immers al flink in waarde gedaald, omdat het dan geen nieuwe auto meer is.
Maar ook voor tweedehands auto kan de bijtelling pittig zijn, want de bijtelling geldt over de nieuwwaarde.
Stel je koopt voor 29.000 euro een tweedehands Volvo V70 uit 2016 met 95.000 kilometer op de teller, dan ben je 25 procent bijtelling verschuldigd (het tarief over 2016) over de catalogusprijs.
Omdat de eerste eigenaar de auto destijds kocht voor 44.000 euro, moet jij tot 2021 elk jaar 11.000 euro bij je inkomen optellen. Zit je in de derde schijf van de inkomstenbelasting (38,1 procent), dan moet je hierover 4.180 euro afdragen aan de fiscus.
Youngtimer: speciale regeling voor leaseauto
Voor wie relatief voordelig een auto wil leasen is er een alternatief: de zogeheten youngtimerregeling. Deze geldt voor auto's van minimaal vijftien jaar oud, dus met bouwjaar maart 2004 en eerder.
Voor deze auto's geldt een bijtelling van 35 procent. Dat lijkt veel, maar de bijtelling wordt bij deze auto's berekend over de dagwaarde in plaats van de catalogusprijs.
Dat kan veel geld schelen. Koop je bijvoorbeeld voor 3.500 euro een Volvo V70 uit 2003 met 300.000 kilometer op de teller, dan bedraagt de bijtelling 1.225 euro per jaar: een verschil van ruim 9.775 euro per jaar ten opzichte van het exemplaar uit 2016. Nu ben je nog maar 466 euro per jaar aan de fiscus verschuldigd, waardoor je 3.700 euro in je zak kan houden.
Dat verschil wordt de komende jaren alleen maar groter, omdat de dagwaarde van je auto steeds lager wordt. Je bent dus niet alleen voordeliger uit in de aanschaf, maar ook op fiscaal gebied.
Youngtimer en BTW
De dagwaarde geldt alleen bij de aangifte voor de inkomstenbelasting. Voor de omzetbelasting geldt wel de catalogusprijs.
Dat zit zo. Ben je als ondernemer BTW-plichtig, dan mag je de BTW die je betaalt over zakelijke uitgaven aftrekken van de BTW die je zelf in rekening brengt: voorbelasting genoemd. Gebruik je de auto ook privé, dan moet je over dit privégebruik (inclusief ritjes van je huis naar kantoor en vice versa) een verrekening uitvoeren, net als bij de inkomstenbelasting.
Hiervoor moet je een goede kilometeradministratie bijhouden. Houd je de ritten niet bij, of is het voor jou niet voordelig om een correctie toe te passen voor de werkelijk gereden kilometers, dan moet je een voor het privégebruik een vast bedrag aan BTW in mindering brengen op de voorbelasting: 2,7 procent van de cataloguswaarde van de auto. Dit is de nieuwprijs van de auto, inclusief accessoires, BTW en BPM.
... ook hier vaak een verlaagde correctie
Voor de meeste ondernemers met een youngtimer geldt echter een lager percentage. Heb je bij de aankoop van de auto geen BTW kunnen aftrekken - omdat de auto ooit in het bezit is geweest van een particulier - dan mag je uitgaan van 1,5 procent BTW over het privégebruik, in plaats van 2,7 procent. Dat is bij de meeste youngimers het geval.
Voor de Volvo V70 uit 2016 die is overgenomen van een particulier geldt dus een correctie voor privégebruik van 660 euro per jaar.
Youngtimers zijn populair
Mede door het fiscale voordeel is de vraag naar youngtimers hoog, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Het aantal personenauto’s van 15 jaar of ouder is sinds 2008 meer dan verdubbeld, van 900.000 naar bijna 1,9 miljoen.
Vooral de jongere exemplaren (15 tot 25 jaar) zijn populair. Hiervan rijden er nu 1,6 miljoen rond. In het totale wagenpark van personenauto's is het percentage jonge youngtimers in tien jaar tijd gegroeid van 9 naar 19 procent.
Bij ondernemers zijn vooral de automerken Volvo (V70), Mercedes en BMW (3 en 5 serie) geliefd.
Grotere benzineslurpers
Tegenover het fiscaal voordeel staan wel de nodige nadelen. Zo slurpen youngtimers beduidend meer brandstof dan jonge auto's, omdat de motoren van auto's de laatste jaren geleidelijk efficiënter zijn geworden. Daar staat wel tegenover dat auto's ook steeds zwaarder zijn geworden.
Maar per saldo zijn nieuwe auto's naar schatting 15 procent zuiniger dan auto's uit 2001 - 2004, aldus Puk van Meegeren, programmamanager Energie in huis en Mobiliteit van Milieucentraal.
... en meer uitstoot
Ook stoten oude auto's meer fijnstof uit. Hoe meer kilometers je maakt, hoe groter het verschil is tussen een oude en nieuwe auto.
Mocht je toch een youngtimer willen, dan is het uit milieuoogpunt verstandiger om een benzineauto te nemen, in plaats van een dieselauto. "Vooral oude dieselauto's zorgen per kilometer voor meer milieubelasting dan nieuwe diesels. Dat zit vooral in de uitstoot van fijnstof. Een diesel uit 2004 stoot vier keer zoveel fijnstof uit als een diesel uit 2015", zo becijfert Van Meegeren.
De uitstoot van NOx (stikstofmonoxide) van dielselauto's is tussen 2004 en 2015 minder sterk afgenomen, met ongeveer 30 procent.
Oude benzineauto's zijn ook meer milieubelastend dan jonge benzineauto's, maar het verschil is minder groot dan bij dieselauto's.
Dieseltoeslag
Dat een oude dieselauto vervuilender is, merk je niet alleen aan de pomp, maar ook op andere vlakken. Zo zul je in de toekomst 15 procent extra motorrijtuigenbelasting moeten betalen als je een dieselauto hebt die meer dan 5 milligram per kilometer fijnstof uitstoot.
Deze zogeheten fijnstoftoeslag zou eigenlijk dit jaar al van kracht zijn, maar dat is een jaar uitgesteld, omdat de Belastingdienst de benodigde softwareaanpassing niet op tijd heeft af gekregen. Dit kost voor een gemiddelde dieselpersonenauto straks ongeveer 225 euro per jaar extra.
Milieuzones
Ook loop je het risico dat je met een vervuilende dieselauto in bepaalde steden niet meer de binnenstad in mag, omdat diverse steden milieuzones hebben ingesteld, om de luchtvervuiling tegen te gaan.
Zo mogen dieselauto's van vóór 1 januari 2005 sinds in januari niet meer de binnenstad van Arnhem in. In Utrecht ligt het omslagpunt bij dieselauto's van voor 1 januari 2001.
En in Amsterdam kun je geen nieuwe parkeervergunning meer aanvragen voor dieselauto's van voor 1 januari 2005 en benzineauto's van voor 1 juli 1992.
Ook in omringende landen zijn er steeds meer steden die milieuzones invoeren om vervuilende auto's te weren.
Extra reparatiekosten
Jonge youngtimers zijn kwalitatief een stuk beter dan auto's uit de jaren tachtig, zo laat Erik Jan de Jong van ANWB Autoexperts desgevraagd weten. "De auto heeft tussen de jaren tachtig en circa 2000 een ontwikkeling doorgemaakt. De levensduur is langer geworden, maar de auto's werden ook veiliger en schoner."
Maar je moet volgens de belangenvereniging wel rekening houden met hogere kosten aan onderhoud en reparaties dan bij nieuwe auto's, vanwege de hogere leeftijd en de kilometerstand. Ook zijn nieuwe auto's veiliger en schoner.
Wees kritisch bij de aankoop
Wil je geen kat in de zak kopen, kies dan een auto waarvan de onderhoudshistorie bekend is en ga in zee met een betrouwbare autodealer.
Uiteraard zijn de kilometerstand als de leeftijd van de auto van belang voor de kwaliteit. Als je je zinnen hebt gezet op een specifiek type, dan is de kilometerstand belangrijker dan de leeftijd, zo meent De Jong. "Maar nog belangrijker is de technische staat van het exemplaar. De kilometerstand zegt niet alles."
Hoe stel je de dagwaarde vast?
Heb je een mooie youngtimer uitgezocht, zorg er dan voor dat je de opgegeven dagwaarde aannemelijk kunt maken bij de fiscus, zo waarschuwt De Jong. De Belastingdienst kan namelijk om bewijs vragen.
In het jaar van aanschaf kun je de aankoopfactuur gebruiken. Heb je de auto al wat langer in gebruik, dan kan een taxatierapport uitsluitsel geven. Je mag de waarde namelijk elk jaar bijstellen.
Er zijn ook websites waar je een gratis kentekencheck kan laten uitvoeren. Bedenk wel dat dit slechts een indicatie is van de waarde van je auto, puur op basis van het model, bouwjaar en de kilometerstand. Accessoires en eventuele waardevermeerdering door schade worden niet in deze berekening meegenomen.
Elektrische auto
Wil je een lage bijtelling, maar wil je het milieu minder vervuilen, dan kun je ook kiezen voor een elektrische auto. Je mag dan vijf jaar lang gebruik maken van een verlaagde bijtelling van 4 procent van de cataloguswaarde.
Dat kan behoorlijk schelen ten opzichte van een nieuwe auto zonder stekker. Voor een nieuwe benzineauto met een catalogusprijs van 40.000 euro geldt een bijtelling van 8.800 euro, maar voor een elektrisch exemplaar is dat 1.600 euro. Als je in de derde belastingschijf valt, scheelt dat netto ruim 2.700 euro belasting per jaar.
Let wel op: de verlaagde bijtelling van 4 procent is vanaf dit jaar gemaximeerd op 50.000 euro van de catalogusprijs. Koop je een duurdere auto, dan ben je over het meerdere 22 procent bijtelling verschuldigd.